Jak zaangażować odbiorców e-learningu?

Znacie model ARCS Johna Kellera, który określa cztery krytyczne czynniki, mające wpływ na poziom motywacji i zaangażowania uczestnika procesu rozwojowego? Pomimo upływu lat jest cały czas aktualny.

Jakie to czynniki? Chodzi o:

• utrzymanie uwagi uczestnika szkolenia przez cały czas jego trwania (attention)
• adekwatność treści do potrzeb odbiorcy (relevance)
• pewność postępów szkoleniowych (confidence)
• zadowolenie z osiągnięć (satisfaction)

Jak to się ma do e-learningu? Idziemy po kolei!

Utrzymanie uwagi uczestnika szkolenia przez cały czas jego trwania (attention)

Jak sprawić, by odbiorca naszego e-learningu nie przysypiał nad ekranami, które tak pieczołowicie produkowaliśmy, przez ostatni miesiąc? Warto pomyśleć o zróżnicowaniu środków przekazu. Do tego celu znakomicie nadaje się dobrze nam znany microlearning – krótkie, zorientowane na jeden cel szkoleniowy zasoby online dostępne w różnych formatach: pigułki interaktywne, animacje, video, infografiki, podcasty, krótkie wpisy blogowe etc. Warto również stosować mechanizmy fabularyzacji i grywalizacji, byle z umiarem, w sposób adekwatny do kontekstu i celu projektu. Pamiętajmy, by umiejętnie dobrać rodzaj zasobu do charakterystyki projektu, celu szkoleniowego i profilu odbiorcy, a elementy typowo wiedzowe przeplatać ćwiczeniami, testami czy symulacjami. Zapewniamy w ten sposób różnorodność form dydaktycznych. Wszystkie materiały udostępniane w ramach projektu powinny być spójne, zarówno pod względem merytoryki (na poziomie wiedzy, ale i nazewnictwa), jak i pod względem wizualnym (obrandowanie zasobów, wspólne elementy grafiki).

Adekwatność treści do potrzeb odbiorcy (relevance)

Punktem wyjścia powinny być potrzeby, nie tylko użytkownika, ale i biznesu. Skuteczne szkolenia e-learningowe odnoszą się bezpośrednio do środowiska, w którym ludzie funkcjonują na co dzień. Osadzają mocno odbiorcę w kontekście sytuacyjnym, który wynika z potrzeb biznesu. Jeżeli np. przedmiotem szkolenia e-learningowego jest procedura poprawnej rejestracji wniosków kredytowych w banku, warto pokazać jej praktyczne zastosowanie właśnie w oparciu o najczęściej powtarzające się sytuacje, z którymi użytkownik ma do czynienia na co dzień, np. przebieg spotkania z klientem składającym wniosek o kredyt. Niby trywialne, ale dodanie lekkiej fabularyzacji (charakterystyczni bohaterowie czy dowcipny dialog), adekwatnej do kontekstu wzbogaci przekaz i czyni go ciekawszym dla odbiorcy. Pokazanie kontekstu, ale też konsekwencji wadliwego wypełnienia wniosku oraz jego wpływu na funkcjonowanie oddziału czy departamentu da odbiorcy szerszy kontekst, pozwoli mu zrozumieć sens jego działań w kontekście firmowej machiny.

Pewność postępów szkoleniowych (confidence)

To takie zbudowanie takiej struktury szkolenia, która zapewni proporcjonalny przyrost wiedzy, weryfikowany cyklicznie mechanizmami sprawdzającymi (testy, quizy, ćwiczenia). To także stopniowanie trudności ćwiczeń. Błędem jest rozpoczynanie szkolenia od ćwiczenia o wysokim stopniu trudności. To już na wstępie zniechęci użytkownika do dalszej pracy (nie radzę sobie, to jest dla mnie za trudne). To także wykorzystanie mechanizmu informacji zwrotnej, która powinna być wyczerpująca i nie może ograniczać się do krótkiego komunikatu: poprawne / niepoprawne lub dobra odpowiedź / zła odpowiedź. Powinna w wyczerpujący sposób odpowiedzieć na pytanie, dlaczego udzielona przez odbiorcę odpowiedź jest poprawna lub niepoprawna. Więcej na temat informacji zwrotnej znajdziecie tutaj: https://www.e-learning.pl/ewiedza/jak-konstruowac-informacje-zwrotna-w-szkoleniach-e-learningowych. To także rozsądne zaplanowanie elementów sprawdzających, tak aby – nie frustrując użytkownika – sprawdzić, czy faktycznie nastąpił u niego przyrost wiedzy. Umieszczanie po kilkudziesięcioekranowym szkoleniu e-learningowym dużego testu jest metodycznym błędem. Lepiej jest podzielić test na kilka mniejszych i umieścić je po kolejnych lekcjach czy modułach.

Zadowolenie z osiągnięć (satisfaction)

Ważnym elementem wskazywanym przez Johna Kellera jest satysfakcja odbiorcy szkolenia, która warunkuje kontynuację nauki. Co ma na nią wpływ? Na pewno wszystkie trzy czynniki wymienione wyżej (attention, relevance, confidence), ale oprócz tego duże znaczenie ma też jakość udostępnianych systemów: szkoleń i platformy, łatwość korzystania z nich, intuicyjność obsługi czy ich atrakcyjność wizualna (nowoczesny i adekwatny do persony e-learningowej interface). Kolejna istotna sprawa: poprawność udostępnionych treści oraz poprawność działania udostępnionych aplikacji (czy są wolne od błędów systemowych). System musi być przyjazny dla użytkownika i elastyczny. Istotną rzeczą jest też jakość otrzymywanych wskazówek i komunikacja w przypadku problemów technicznych. Przyjazny zespół wsparcia jest tutaj nie do przecenienia.